The children of VSSM’s Eklavya Balghar begin saving from their pocket money….

Children of Eklavya Balghar with their
Baldost Kanubhai...

A constant wandering lifestyle the nomadic communities lead, teamed up with drudgery, joblessness, food scarcity makes  them susceptible to a number of undesired habits. One of it is addiction to tobacco, smoking and in certain cases alcohol. These addictions are rampant amongst men, women and children as well…addictions starting at such young age means high instances of cancer and other fatal illnesses. In the last couple of years VSSM has initiated a drive, in all the settlements it works, to make the community members aware of the deadly side effects of tobacco and likes and motivate  them to give up their addictions.

Detailed information of
children’s savings…

The Vavdi village of Rajkot district has settlement of nomadic families from Vaanza (Vansfoda), Salat and  Devipujak communities. The families earn their living working as labourers. Extreme physical work means these individuals  are addicted to some or the other kind tobacco products. The addictions weren’t   limited to the adults but the children too were addicted to tobacco. The parents also had not qualms about the children being out of school, loitering around and picking up such fatal addictions. Our team member Kanubhai is the Baldost in this settlement and responsible for creating an environment for learning in this community. Learning was limited to the text book education but about issues that affected their life and well-being. Kanubhai preached a lot to this families on the ill effects of tobacco, but hardly any one paid heed, they would restrain from consuming tobacco in presence of Kanubhai but once he was gone it was back to the old business!!! The children also followed what their parents did.

Fed up the insensitivity showed by the adults, Kanubhai gave up advising them but continued doing so to the children. He asked them to begin saving the money they took from their parents to buy tobacco, gutkha, beetle nut etc., from the saved money they can but the things they want he explained. The children did not digest the idea in initially and it took lot of coaxing from Kanubhai to get his message across. Gradually the children began saving the money with Kanubhai, who would talk about the amount saved by each child and the progress made, within the students group. This had a huge impact amongst the students as it enticed  the non-savers to begin saving from their pocket money.

Detailed information of children’s savings…

On the 9th of September, I had this opportunity to visit Eklavya Balghar, where the children shared the news that during the past 2 months, 32 children had saved Rs. 2238. When I asked what would they like to buy from their savings the kids promptly replied “school bag, school dresses, books…..” as much as a delight the reply was a result of relentless efforts put by Kanubhai.

As we discussed this development with parents they were absolutely surprised to hear the development. We hope that parents, in this case,  take a lesson from their children, understand the importance of savings and give up their deadly addiction to tobacco in its various avatars….

vssm સંચાલિત એકલવ્ય બાલઘરના બાળકોએ બચત શરુ કરી.

રાજકોટના વાવડી ગામમાં વિચરતી જાતિમાંના વાંઝા(વાંસફોડા), સલાટ, દેવીપૂજક પરિવારો રહે છે. આ પરિવારો છૂટક મજૂરી કરીને પોતાનો ગુજારો કરે. વસાહતમાં વ્યસનનું પ્રમાણ ખુબ. મા –બાપ તો વ્યસન કરે અને એમને જોઇને બાળકો પણ કરે. વળી એક પણ બાળક શાળામાં જાય નહિ અને બાળકો ભણતા નથી એ સંદર્ભે પરિવારોને પણ કોઈ ક્ષોભ નહિ. આ વસાહતમાં બાળકોને ભણાવવાનું કામ vssmના કાર્યકર – બાલદોસ્ત કનુભાઇએ શરુ કર્યું. એમણે માં-બાપને વ્યસન બાબતે સમજાવવાની ખુબ કોશિશ કરી પણ બધા માને નહિ. હા કનુભાઈની હાજરીમાં તમાકુના ખાય અને બીડી ના પીવે પણ એમની ગેરહાજરીમાં બધું ચાલે. બાળકો પણ મા-બાપની જેમ જ.

કંટાળીને કનુભાઈએ માં-બાપ સાથે માથાકૂટ કરવાનું માંડી વાળ્યું પણ બાળકોને સમજાવવાનું ચાલુ રાખ્યું. સોપારી, પાન-મસાલામાટે માં-બાપ જે પૈસા આપે એની બચત કરવા કહ્યું અને એ બચતમાંથી બાળકોને જે વસ્તુ જોઈએ એ લાવી આપવાની એમ નક્કી થયું. બાળકોએ ધીમે ધીમે ઘરમાંથી વાપરવા માટે આપતાં પૈસા કનુભાઈને જમા કરાવવાનું શરુ કર્યું. આમ તો શરૂઆતમાં બાળકોની તૈયાર નહોતી  પણ કનુભાઈએ બે બાળકોને બરાબર સમજાવ્યા અને એ બાળકોની રોજેરોજની બચત શરુ થઈ એટલે કનુભાઈએ બધા બાળકો વચ્ચે એ બાળકોની બચત કહેવાની શરુ કરી અને ચમત્કાર થવા માંડ્યો એક પછી એક બાળક બચતમાં જોડાવવા માંડ્યું. 

તા.૯-૯-૧૫ના રોજ આ બાળકોના એકલવ્ય બાલઘરની મુલાકાતે જવાનું થયું ત્યારે ૩૨ બાળકોએ છેલ્લા બે મહિનામાં કરેલી બચત રૂ.૨૨૩૮ની વિગતવાર માહિતી આપી. બચતમાંથી શું લાવશો એ અંગે જયારે બાળકોને પૂછ્યું, તો એમણે કહ્યું, સ્કુલ ડ્રેસ.. કેવી અદભુત વાત..

બાળકોના વાલીઓ સાથે એમના બાળકોએ કરેલી બચત અંગે વાત કરી. વાલીઓને ખુબ નવાઈ લાગી.. આશા છે કે, બાળકોની બચત જોઇને વાલીઓ પણ બચતને સમજતા થાય. 

ફોટો ૧માં vssm સંચાલિત બાલઘરના બાળકો દ્વારા થયેલી બચતની વિગતવાર માહિતી..

ફોટો ૨ માંvssm સંચાલિત એકલવ્ય બાલઘરના બાળકો બાલદોસ્ત કનુભાઈ સાથે

VSSM’s efforts has kindled the desire to learn amongst the nomadic children.

Vatsalya Boys hostel Baldosts Valji and Harikishen
and the children staying at the hostel. 

In the year 2005 when we began working with and for the nomadic communities of Gujarat we were clueless on where  do we start from!! The issues these communities faced were so many that nothing but questions stared back at us!!! However, as we embarked upon our journey, things gradually began to fall in place. VSSM team, a collective of focused, dedicated and extremely hard working individuals, came together. Such sedulous  team meant gravest of issues getting resolved and VSSM inning closer to achieving its mission. 

Education and the lack of it is the severest challenge the nomadic communities face. It is both the cause and effect of their dismal condition. The VSSM team was required to put in tremendous hard work to bring the children to school and cultivate an environment of learning within these communities. Along the hard work came unflinching support of the our very dear friends and well-wishers. The first programs focusing on education we began were of the Bridge Schools and Balghars, which later progressed into hostels.15 girls in a specially initiated Doliya Girls Hostel is how we began to now 180 children at the Doliya Hostel alone. Currently this  hostel is running at its full capacity. There are numerous children wishing to come ad study at Doliya but we have to refuse admission as it is virtually impossible to accommodate any more children at Doliya. 

We recently, on 10th September, paid a visit to the hostel. The children gave us a warm welcome. The special request they had for us this time was to arrange their two days trip to Ahmedabad!! 

We are grateful to ‘Giant Group of Central Mumbai’ and 'Aarti Foundation’ for their continued support towards the Doliya hostel. 

The urge for education amongst the children from nomadic communities has kindled and VSSM is working towards ensuring that by next year it is able to accommodate children all these children who are willing to stay in hostel and study further. We look forward to the continued support of our well-wishers in our efforts. 

 vssmના પ્રયત્નથી વિચરતી જાતિના વધુ બાળકો ભણતા થઇ રહ્યા છે..

વિચરતી અને વિમુક્ત જાતીઓ સાથે કામ શરુ કર્યું ત્યારે કંઈ કેટલાંય પ્રશ્નો સામે હતાં. અમે હંમેશા એ પ્રશ્નો માટે કહેતાં,

ગણ્યા ગણાય નહિ ..

વીણ્યા વીણાય નહિ..

શરૂઆત ક્યાંથી કરવી એ પણ એક પ્રશ્ન હતો.. પણ ધીમેધીમે ઉકેલ સુઝતા ગયા અને આગળ વધતાં ગયા. vssmને સમાજ માટે કંઈ કરી છૂટવાની ભાવનાવાળી સુંદર ટીમ મળી અને કામ સરળ થવા માંડ્યા.

વિચરતી જાતિમાં શિક્ષણનું પ્રમાણ ખુબ ઓછું. ખુબ મહેનત કરીને આ જાતિઓના જે પડાવોમાં અમે કામ કરતા હતાં. એમાના કેટલાકમાં અમે vssm સાથે સંકળાયેલા શુભેચ્છક સ્વજનોની મદદથી તંબુ શાળા શરુ કરી અને એમાંથી જ હોસ્ટેલ પણ ઉભી થઇ. હોસ્ટેલની શરૂઆત ૧૫ દીકરીઓથી કરેલી આજે ૧૮૦ બાળકો ડોળીયાગામમાં આવેલી હોસ્ટેલમાં ભણી રહ્યા છે. 

તા.૧૦ ઓક્ટોબરના રોજ આ બાળકોને મળવા જવાનું થયું. બધાએ ફૂલથી સ્વાગત કર્યું અને અમદાવાદમાં બે દિવસનો પ્રવાસ ગોઠવવાની માંગ પણ કરી. ડોળીયાની આ હોસ્ટેલમાં જેમનો આર્થિક સહયોગ મળે છે એવા ‘જાયન્ટ ગ્રુપ ઓફ સેન્ટ્રલ મુંબઈ’ અને ‘આરતી ફાઉન્ડેશન’ના અમે આભારી છીએ એમના સહયોગ વગર આ થવું મુશ્કલે હતું. અત્યારે ઘણા બાળકોને હોસ્ટેલમાં ભણવા આવવાની ઈચ્છા છે પણ હવે હોસ્ટેલની કેપેસીટી નથી. આવતા વર્ષે આ બધા બાળકો માટે નવી વ્યવસ્થા ગોઠવાય એ માટેના અમે પ્રયત્ન કરીશું. સમાજ સહયોગ કરશે એવી શ્રદ્ધા છે.   

vssm સંચાલિત વાત્સલ્ય કુમાર છાત્રાલયના બાલદોસ્ત વાલજી અને હરકિશન સાથે વિચરતી જાતીઓનું આવતીકાલનું ભવિષ્ય એવા બાળકો

Our family, VSSM and the nomadic communities’, is continuously growing

Some beautiful moments we experience with our lovely daughters

A day trip to Manav Parivar-Matar for our girls staying at our Ahmedabad hostel was organised recently. The girls had a wonderful time amidst nature. They enjoyed every bit of the opportunity they got to enjoy the open space and nature, they giggled, collected flowers and had a wonderful opportunity to observe and understand the functioning to the medical camp. They met the patients coming tot he camp. 

We are glad things are gradually shaping up as desired for our girls. The number of patrons and friends for the Ahmedabad hostel is also growing consistently. Namrataben and members of Satsang Parivar never miss an opportunity to shower their love on the girls, with  Dhirendrabhai of Manav Parivar the girls have established such honest rapport  that without hesitation they demand from him whatever they want. Pragneshbhai continues to go and shop every little thing the hostel requires, while Kiritbhai has ensured that the store room of the hostel never goes empty - he had maintained continuous supply of food, grains  and kitchen essentials for the hostel. 

The joy it brings to see a growing family of friends and well wishers is difficult to express here. Hope one day the entire universe becomes our family..

Some beautiful moments we experience with our lovely daughters…..

Vssm દ્વારા અમદાવાદમાં ચાલતી વિચરતી જાતિની દીકરીઓની હોસ્ટેલમાંથી દીકરીઓને એક દિવસ માટે માનવ પરિવાર – માતરની મુલાકાતે લઈને ગયા. ત્યાં કુદરતના ખોળે સૌ મનભરીને રમ્યા અને ખુબ બધા ફૂલ એકઠા કર્યા, માથામાં નાખ્યા, કેમ્પમાં આવતા દર્દીને મળ્યા.

અમારી આ દીકરીઓ હવે સરસ ગોઠવાઈ ગઈ છે. આ દીકરીઓના સ્વજનોની સંખ્યા પણ અમદાવાદમાં વધવા માંડી છે. નમ્રતાબેન અને સતસંગ પરિવારના સૌ તો હમેશાં કોઈને કોઈ નિમિત્તે આ દીકરીઓ પ્રત્યે એમનું વહાલ દર્શાવે છે તો માનવ પરિવારના ધીરેન્દ્રભાઈને તો દીકરીઓ ‘હવે આવો ત્યારે આ લાવજો.. તે લાવજો’ એમ હકથી કહેવા માંડી છે..  પ્રજ્ઞેશભાઈએ તો નાનામાં નાની ચિંતા કરી બધી વસ્તુ જાતે જઈને ખરીદાવી છે અને કિરીટભાઈએ હોસ્ટેલનું અનાજ ખૂટવા નથી દીધું.. કેવા વહાલાં અને પ્રિય સ્વજનો. આનંદ આનંદ અમારો પરિવાર મોટો થઇ રહ્યો છે. એક દિવસ આખું વિશ્વ પરિવાર બની જાય એવી ઈશ્વરને પ્રાર્થના

અમારી દીકરીઓ સાથે જીવનની સૌથી સુંદર પળો